Hiện nay chưa có văn bản nào hướng dẫn về tình tiết phạm tội vì động cơ đê hèn với tư cách là một tình tiết tăng nặng trách nhiêm hình sự. Trong các tội phạm cụ thể, với tư cách là tình tiết định khung, tình tiết vì động cơ đê hèn được hướng dẫn như sau:
- Đối với tội Giết người, theo Nghị quyết 04-HĐTPTANDTC/NQ năm 1986 của Tòa án nhân dân tối cao có hướng dẫn về tội giết người với tình tiết định khung vì động cơ đê hèn là: Giết người vì động cơ đê hèn (điểm a) như giết người vì tính ích kỷ cao, phản trắc, bội bạc (ví dụ: giết người để cướp vợ hoặc chồng nạn nhân; giết tình nhân đã có thai với mình để trốn tránh trách nhiệm; giết người đã cho vay, giúp đỡ khắc phục khó khăn, hoạn nạn nhằm trốn nợ v.v…).
- Đối với tội mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em (theo BLHS cũ) thì tình tiết định khung vì động cơ đê hèn được hiểu là trường hợp phạm tội với động cơ đê tiện, thấp hèn, ích kỷ, thể hiện sự bội bạc, phản trắc, hèn nhát. Người phạm tội nhằm mục đích trả thù, hoặc để khống chế nạn nhân và gia đình, người thân của nạn nhân phục vụ cho mưu đồ của mình (Thông tư liên tịch 01/2013/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP-BTP)
- Đối với tội cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng chất ma túy (theo BLHS cũ) thì tình tiết định khung vì động cơ đê hèn được hiểu là vì động cơ trả thù hoặc vì các động cơ tư lợi, thấp hèn khác (Thông tư liên tịch 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP)
Ami Law Firm xin giới thiệu với quý khách hàng, các Luật sư đồng nghiệp, những người hành nghề luật tổng hợp các Bản án có liên quan đến tình tiết phạm tội vì động cơ đê hèn để cùng tham khảo áp dụng trên thực tiễn.
Vì động cơ đê hèn. Vì bị can ngăn chuyện tình cảm nên chuẩn bị hung khí để trả thù
Sơ lược nội dung: Chỉ vì bị chị Cao Thị Tuyết N ngăn cản chuyện tình cảm của bị cáo với chị Cao
Thị Kiều L1 mà bị cáo đã chuẩn bị sẵn hung khí gồm dao và dây điện để giết chị N trả thù. Hậu quả là làm chị N tử vong, chị L1 bị thương tích 3%. Hành vi của bị cáo là rất đê hèn, xem thường mạng sống của người khác, không những xâm phạm đến tính mạng người khác mà còn gây mất trật tự trị an ở địa phương, gây tâm lý hoang mang lo sợ trong quần chúng nhân dân.
Tải về
Vì bị can ngăn chuyện tình cảm nên chuẩn bị hung khí để trả thù
Vì động cơ đê hèn. chiếm đoạt người để gây sức ép không chia tay
Sơ lược nội dung: Do không muốn chia tay với anh H1 nên bị cáo T đã chiếm đoạt cháu H nhằm mục đích trả thù anh H1 vì cho rằng anh H1 đã lừa dối tình cảm của bị cáo, đồng thời gây sức ép để anh H1 quay lại sống với bị cáo. Do đó, bị cáo Hoàng Thị T phạm tội vì “động cơ đê hèn” nên bị xét xử theo điểm c khoản 2 Điều 120 Bộ luật Hình sự.
Tải về
Chiếm đoạt người để gây sức ép không chia tay
Vì động cơ đê hèn. Định giết người sau đó tự sát chỉ vì ghen tuông
Sơ lược nội dung: Xét giữa người bị hại và bị cáo có quan hệ tình cảm, chỉ vì mâu thuẫn nhỏ mà bị cáo đã bất chấp quy định của pháp luật, coi thường tính mạng của người khác, tuy không gây hậu quả chết người nhưng thương tích mà bị cáo gây ra là ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người bị hại từ nay về sau; do đó hành vi của bị cáo phạm tội thuộc trường hợp “vì động cơ đê hèn” theo quy định tại điểm q khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự ở giai đoạn phạm tội chưa đạt, tức là hậu qủa chết người chưa xảy ra.
Tải về
Định giết người sau đó tự sát chỉ vì ghen tuông
Vì động cơ đê hèn. Do ghen tuông nên giết người yêu
Sơ lược nội dung: Do V ghen tuông từ việc chị D đã yêu người khác nên V đã lấy 01 con dao dài 23cm (lưỡi dài 12cm, rộng 3cm; có chuôi nhựa màu xanh dài 11cm, rộng 2,5cm, một đầu gắn miếng nhựa màu trắng dài 1,5cm) để trên mặt bàn học, rồi cầm dao bằng tay phải đâm nhiều nhát vào vỏ chăn bông đã gấp để ở trên đầu giường ngủ làm chị D hoảng sợ. Lúc này, V nảy sinh ý định giết chết chị D. V vật chị D ngã ra…
Tải về
Do ghen tuông nên giết người yêu
Vợ chồng mâu thuẫn nên tạt axit. Áp dụng có tính chất côn đồ, không phải vì động cơ đê hèn
Sơ lược nội dung: Trong quá trình chung sống giữa bị cáo P và chị H đã phát sinh nhiều mâu thuẫn, vợ chồng không chia sẻ, thông cảm với nhau bị cáo không có cách giải quyết mâu thuẫn phù hợp; chỉ vì mâu thuẫn vợ chồng mà bị cáo đã sử dụng axít Sulfuric là loại hóa chất có tính sát thương cao đối với con người, bị cáo đã coi thường pháp luật, coi thường tính mạng sức khỏe của người khác, gây thương tích, làm ảnh hướng đến thẩm mỹ, tổn hại về sức khỏe, ảnh hưởng nặng nề về tâm lý và sự nghiệp của bị hại. Đây phải được đánh giá là “dùng hung khí nguy hiểm” và “Có tính chất côn đồ” được quy định tại điểm a, i khoản 1 Điều 104 Bộ luật Hình sự.
Tải về:
Vợ chồng mâu thuẫn nên tạt axit
Không áp dụng động cơ đê hèn. Giết người vì bị từ chối tình cảm
Sơ lược nội dung: Do có tình cảm với chị Vũ Thị Hoàng A nhưng bị từ chối nên Nguyễn Đăng T đã có sự ghen ghét, đố kỵ đối với chị A… Tòa án cấp sơ thẩm đã quy kết bị cáo Nguyễn Đăng T phạm tội “Giết người” thuộc trường hợp “có tính chất côn đồ” là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng quy định pháp luật. Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người bị hại yêu cầu xét xử bị
cáo T thêm các tình tiết định khung “Thực hiện tội phạm một cách man rợ” và “Vì động cơ đê hèn” theo các điểm i, q khoản 1 Điều 93 của Bộ luật Hình sự là không có căn cứ.
Tải về
Giết người vì bị từ chối tình cảm
Không áp dụng động cơ đê hèn. Có quan hệ gần gũi, có công chăm sóc nuôi dưỡng bị hại
Sơ lược nội dung: Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại cho rằng bị hại có quan hệ gần gũi gọi bị cáo bằng cha và bị cáo công nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng nên đề nghị áp dụng tình tiết tăng nặng là phạm tội vì động cơ đê hèn. Xét thấy, bị cáo chỉ sống chung với mẹ bị hại và bị hại trong thời gian ngắn và giữa bị cáo và bị hại không có quan hệ phụ thuộc gì với nhau, bị cáo cũng không có nghĩa vụ chăm sóc nuôi dưỡng bị hại, đồng thời bị cáo phạm tội không vì chối bỏ
nghĩa vụ nào đối với bị hại nên không có cơ sở xem xét để áp dụng tình tiết tăng nặng này đối với bị cáo
Tải về
Có quan hệ gần gũi, có công chăm sóc nuôi dưỡng bị hại
Mâu thuẫn nhỏ trong sinh hoạt. Áp dụng có tính chất côn đồ, không phải vì động cơ đê hèn.
Sơ lược nội dung: Chỉ vì một mâu thuẫn nhỏ trong sinh hoạt đối với người bị hại là ông Ngô Đăng K dẫn đến việc cãi vã, xô xát giữa hai người, bị cáo Trương Văn M đã dùng dao chém nhiều nhát vào vùng đầu và tay của người bị hại.
Tải về
Áp dụng tình tiết có tính chất côn đồ mà không áp dụng vì động cơ đê hèn
Luật sư Phạm Ngọc Hải (tổng hợp)
Công ty luật Ami
Số điện thoại: 0941 767 076
Email: amilawfirmdn@gmail.com
Website: amilawfirm.com
