Có thể yêu cầu UBND hủy Giấy chứng nhận kết hôn được hay không?

Câu hỏi:

Tôi là người dân tộc Tày, cha, mẹ tôi ép gả tôi lấy anh A, là người cùng dân tộc và ở cùng trong xóm. Không muốn mang tiếng bất hiếu với cha, mẹ nên tôi cùng anh A đã đi đăng ký kết hôn.

Tuy nhiên, tôi không tổ chức đám cưới với anh A mà cùng anh B bỏ vào miền Nam sinh sống. Anh A sau đó cũng đã cưới chị C và sinh con. Tôi cũng như anh A đều không thể đăng ký kết hôn với người khác vì trên giấy tờ chúng tôi vẫn là vợ chồng.

Hiện tại tôi và anh A muốn ổn định cuộc sống riêng của mỗi người, chúng tôi có thể yêu cầu UBND xã nơi đăng ký kết hôn hủy Giấy chứng nhận kết hôn giữa tôi và anh A để tôi có thể kết hôn với anh B có được hay không?

Trả lời:

Về mặt pháp lý, vào thời điểm anh A cũng như chị đang chung sống như vợ chồng với người khác thì giữa chị và anh A vẫn còn quan hệ hôn nhân hợp pháp. Đây là quan hệ hôn nhân đã được đăng ký kết hôn tại Uỷ ban nhân dân xã. Chị và anh A chỉ có quyền kết hôn với người khác sau khi quan hệ hôn nhân giữa hai người được chấm dứt bằng Bản án/Quyết định có hiệu lực pháp lý của Toà án có thẩm quyền.

Chị cần lưu ý rằng Toà án là cơ quan duy nhất có thẩm quyền quyết định việc chấm dứt quan hệ hôn nhân. Do đó, nguyện vọng của chị muốn yêu cầu UBND xã hủy Giấy chứng nhận kết hôn là không có cơ sở.

Mặc dù việc đăng ký kết hôn giữa chị và anh A đúng thủ tục, trình tự pháp luật quy định nhưng do chị bị gia đình ép kết hôn nên việc xác lập quan hệ hôn nhân này vi phạm điều kiện về ý chí tự nguyện kết hôn quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Do đó, đây là việc kết hôn trái pháp luật.

Theo quy định tại Điều 10 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, chị có quyền yêu cầu Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền hủy việc kết hôn trái pháp luật theo thủ tục tố tụng dân sự. Sau khi thụ lý giải quyết và quyết định việc huỷ kết hôn trái pháp luật, Toà án có trách nhiệm gửi bản sao Quyết định huỷ việc kết hôn trái pháp luật cho Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi đã đăng ký kết hôn cho anh chị. Căn cứ vào Quyết định này, Uỷ ban nhân dân xã xoá đăng ký kết hôn trong Sổ đăng ký kết hôn. Kể từ sau thời điểm này, chị và anh A mới có quyền đăng ký kết hôn với người khác.

Luật sư Phạm Ngọc Hải